Wat ik hier neergeschreven heb,
zal onverstaanbaar worden.
Het uitzicht wacht een taal
die niet gesproken wordt.
Bedenk gerust wat er niet staat,
kom nader tot de overdracht.
De dichter zoekt een lezer
die weet heeft van Atlantis.
Ga aan land bij aangevreten boten,
volg een lichtzinnig geloof
dat een schijnkapel bouwde,
een schuilplaats in onbeloodste ruimte
onder een openbrekend wolkendek
boven de herinnering aan een lange reis.
*Uiterste punt van Zuid-West-Engeland
Marinus
Wat je in dit blog kunt lezen, zoekt afstand tot direct persoonlijke ervaringen. Voor mij is dat een voornaam kenmerk van alles wat voor de lezer van poëzie geschreven is. Natuurlijk doen het dagelijks leven en de realiteit van het verleden van iemand daarbij volop mee, maar altijd brengt de afstand een verrassende beweeglijkheid teweeg naar nieuwe invallen. Meerduidigheid is een betekenisakkoord, dat zo kan ontstaan. Daar vind ik veel poëzievreugde bij.
In de Nuenense Broek
Zo menigmaal liep Van Gogh
waar ook ik op oude gronden
de keer naar voorjaarslicht ervoer.
Zomergasten maken er muziek.
Elders: de verdwenen toren,
wevershuisjes, interieurs
met de kleuren die hij vond
in gedachten aan het werk.
Het venster van de wever
biedt een vergezicht
voor wie hier loopt.
Een populierenlaan in drassig land
kruist de weg van het voorbije,
waaraan men ijsvogelvlinders zoekt.
Marinus
Na jaren de droom die herschept:
de kreek bij de berg in de mist,
de ruïne van Brandaans domein,
de aangevreten boten, niets uitgewist.
Hij verbrandde het boek der wonderen,
verliet zijn Ierse kluis, voer over zee,
wilde met eigen ogen aanschouwen
wat de schrijver had verwoord.
Mijn heidense hoofd volgde de reis
waarvan de afloop was voorzien.
Ternauwernood kon ik ontkomen
aan wreedheid en al te zoet geluk.
Lees het scheepsjournaal maar na
over Judas’ lot en het Paradijseiland.
Mijn voeten klommen naar de top
van de Mount Brandon in de zon.
Marinus
Gisteren weer gelezen in de boeken
die een oude man mij eertijds gaf
aan het einde van de vijfde mei.
In mijn slaap ging ik terug naar onze straat,
vierde Bevrijdingsdag als het kind dat ik was.
Maar er stonden nu herenhuizen,
niemand herkende wat ik zag,
terugkeer zonder medestanders.
Ik was de man geworden bij de feestrit
met de bleke stadskinderen van toen.
In een open vrachtwagen met vlaggetjes
reden ze langs het Vredespaleis.
Marinus
Diepte haalt verrijkend water
waardoor dit ven ook ander leven lokt.
Smeltend ijs – voor eeuwen gebroken –
wierp er een wal om zich heen.
Zo wijd ik mij aan gespiegeld weten.
Een salamander beweegt zich
langs waterdrieblad, de kikker
laat zich van tijd tot tijd horen.
Boven de pingo gemarmerde lucht
waarin vogels onvermoeibaar speuren
naar wat beneden van hun gading is.
Passanten zijn het, even deel
van dit eigenzinnige landschap
dat zich niet in veen verliezen mag.
Marinus
Stil gaat R. langs pelgrimswegen
die het witte slot bereiken,
gedachten bij een groepsportret
van haast vergeten adel.
Zijn verre voorvader is afgebeeld
met allen die hem lieten dagen,
een oude vos die hoenders ving
wist zijn belagers aan te klagen.
R. verhaalt wie horen wil
hoe koning Nobel werd gemaakt
tot droeve richter van zijn hof,
heerser door begeerte aangeraakt,
een lichtzinnig geloof in de pelgrim,
geen adel om zichzelf te wraken.
Marinus,
april ‘90/april 2012
Droomringen glanzen
waar altijd nog licht is,
reddende materie
in een zwart verhaal.
Zij zijn onverstoorbaar
bij nacht en ontij
als vonkende rivieren
in nevels gevangen.
En spannen de kroon
voor Cheops’ zonneboten
die afgemeerd in holle ruimten
duizenden jaren hebben gewacht.
Marinus
Goede Vrijdag
in Monaco
de rots
aan zee,
de steen
met bloemen
prille verwondering
aan de vierschaar
van de tijd
ontweken
Marinus,
april’86
Voor Petrus Cochius (1874-1938) en Andries Copier (1901-1991)
Een binnenvaart, terug in glas,
de oude fabrikantenvilla aan de dijk.
Gedenk wie hier woonde
in dromen van kristal.
De jongen die het zag werd meester-blazer,
die het landschap van een jeugd liet
leven in schittering van glazen
voor wie hem volgen wou.
Aangevuurde adem van de kunstenaar
vond vormen van geborgenheid
in voortgeblazen zonlicht op het water.
Het werd gezien in die bevlogen dagen
een weidse weg van ingetogenheid,
de bron van een bezield bestaan.
Marinus,
juli 2001/april 2012
Men bouwt er zich blind een levenshuis
in het ommeland van de geest
waarin men dagelijks zijn gangen denkt
langs wat dichtbij moet blijven.
Steden hecht men aan verholen tijd,
voor dichters een bewaasd geluk
dat in de kindertijd verworven werd,
zonder namen, de glans kwam later
in het bolwerk van het voorjaar
oosterse platanen eeuwenoud
onderweg naar loverlicht.
Waar de trein niet meer vertrekt
ontmoet men soms een reisgenoot
die zonder aarzeling het woord herneemt.
Marinus,
maart 2012
Marinus te Velde 